دیسک کمر چیست؟
دیسک کمرچیست؟ بهترین روش برای درمان دیسک کمر چیست؟ دیسک کمر در کجا واقع شده است؟ کار دیسک کمر چیست؟ دیسک کمر از چند بخش تشکیل شده است؟ علائم دیسک کمر چیست؟ دیسک کمر در چه زمانی رخ می دهد؟
یکی از بخش های مهم و کارکردی در بدن، کمر می باشد. ستون مهره ها و نخاع دو بخش حیاتی برای زندگی است که در کمر قرار گرفته اند.
ستون مهره های ما به صورت یکپارچه و پیوسته تشکیل نشده اند بلکه به صورت قطعاتی درست شده است که این قطعات توسط رابط هایی مشخص به هم متصل شده اند.
این قطعات استخوانی را ستون مهره می نامند.وهمچنین قسمت هایی که این استخوان ها را به هم متصل می کنند، دیسک نامیده می شود.
این بیماری معمولا برای افراد میان سال است ، یعنی شایع ترین سن ابتلا به دیسک کمر بین ۳۵ تا ۴۵ سال است.
در بسیاری از موارد ، بیمار درد کمر یا اندام تحتانی را ماه ها یا حتی سال ها دارد و این درد معمولا با دارو بهبود پیدا می کند. اما ممکن است گاهی وقت ها درد کمر بسیار شدید شود و دیگر درمانهای خانگی و طبی راه گشا نباشد.
در این زمان شما با مراجعه به پزشک معالج تمامی راهکار های مورد نیاز را دریافت می کنید.
دیسک کمر در کجا واقع شده است؟
دیسکهای کمر (دیسکهای بینمهرهای) در ناحیهی ستون فقرات کمری واقع شدهاند. ستون فقرات کمری شامل پنج مهرهی پایینی که با شمارههای L1 تا L5 مشخص میشوند.
دیسکها بالشتکهایی هستند که بین هر دو مهره قرار دارند. ضربات و فشارهای وارده به ستون فقرات را جذب میکنند و از به هم سابیده شدن مهرهها جلوگیری میکنند.
پزشکان دیسک را به یک بلبرینگ زنده تشبیه می کنند. چرا که این دیسک کمک می کند مادامی که می خواهیم به چپ، راست، جلو و عقب جابه جا شویم، در هر سمتی که می خواهیم چرخش داشته باشیم.
ستون فقرات انسان به طور کلی از چهار بخش تشکیل شده :
- ستون فقرات گردنی
- ستون فقرات پشتی
- ستون فقرات کمری
- ستون فقرات خاجی
کار دیسک کمر چیست؟
راه رفتن یک پدیده عادی و مرسوم برای ماست زیرا این حالت بسیار یکنواخت و پیوسته می باشد.
دیسک ها نیروها و ضربه های وارد شده به مهره ها را می گیرد که سبب می شود راه رفتن ما به صورت ساده و روان انجام گیرد.
هر دیسک مانند یک اهرم کوچک در حرکات ستون مهره ها نقش ایفا می کند و باعث می شود که ما بتوانیم اجسام سنگین را بلند کنیم و جابه جا کنیم.
همانطور که می دانید ستون مهره ها قابل فشرده شدن نیستند. بنابراین هنگام بلند کردن اجسام سنگین، به دیسک که یک ساختمان فشرده است فشار وارد می شود و بدین ترتیب مهره ها از شکستگی حفظ می شوند.
دیسک کمر از چند بخش تشکیل شده است؟
دقت کنید که دیسک کمر از دو بخش تشکیل شده است.
حلقه فیبری یا آنولوس فیبروزوس
قسمت خارجی که محکم تر و قوی تر است و از ۳۲ لایه درست شده است، حلقه یا آنولوس فیبروزوس نامیده میشود.
این قسمت یک لایه بیرونی و مقاوم از بافت فیبری است که هسته ژله را می پوشاند و نگه می دارد.
حلقه فیبری دیسک را در جای خود نگه می دارد و از بیرون آمدن هسته ژله ای جلوگیری می کند.
ساختار این حلقه از چندین لایه الیاف تشکیل شده است که بسیار قوی و محکم است و مهره ها را تثبیت می کند.
هسته ژلهای یا نوکلئوس پولپوزوس
در داخل دیسک بخش ژلاتین مانندی به نام هسته دیسک یا نوکلئوس پولپوزوس وجود دارد.
هسته دیسک قسمت مرکزی و نرم دیسک است که حالت ژله ای و نیمه مایع دارد.
این هسته به دیسک اجازه می دهد تا به عنوان یک بالشتک عمل کند و فشار وارده بر ستون فقرات را جذب کند.
وظیفه اصلی آن کاهش ضربه ها و فشارهای ناگهانی بر ستون فقرات است.
علائم دیسک کمر چیست؟
علائم بیماری دیسک کمر به چند دسته تقسیم می شود که عبارت اند از:
- کمر درد، درد در اندام های تحتانی که به اصطلاح درد سیاتیکی نامیده می شود. و طیف گسترده ای از خفیف تا شدید را در بر دارد.
- علائم عصبی حسیی مانند سوزش و خواب رفتن کل اندام های تحتانی نظیر: دست ها و پاها.
- بی حسی و شل شدگی در قسمتی از اندامهای تحتانی.
- اختلالات حرکتی مانند ضعیف شدن و بی حس شدن ماهیچه های دست و پا.
- عدم توانایی در ادرار کردن.
- عدم توانایی در کنترل شرایط بحرانی و حساس مثل زمانی که دست شما می خواهد به اتو یا یه جسم تیز و برنده برخورد کند. در افراد سالم دست بصورت ناخودآگاه و با انعکاسی که از سوی نخاع کنترل می شود، از جسم داغ یا تیز فاصله می گیرد. اما در افرادی که دیسک کمر دارند ممکن است توانایی کنترل کم تر دیده شود.
دیسک کمر در چه زمانی رخ می دهد؟
دیسک کمر در اثر حرکت های معمول بدن انسان به وجود می آید و به تدریج فرسوده و از کارایی آن کاسته می شود.
زیرا به طور متوسط کمر انسان در هر روز هشت هزار بار حرکت می کند.
همین امر باعث به وجود آمدن ترک های ظریف و کوچک در داخل هر دیسک می شود.
معمولاً در بدن انسان ترکهای دیسک همیشه به وجود می آید. که این شکستگی ها از نوع میکروسکوپی هستند.
که به تدریج با تقسیم سلول های کنار محل شکستگی جوش می خورد و بهبود می یابد.
می توان گفت که دیسک خاصیت خود ترمیمی دارد و با تکثیر سلول های پیوندی به حالت قبلی خود باز می گردد.
معمولا ترک های کوچک دیسک، علامتی ایجاد نمی کنند.
اما در بعضی از افراد که زمینههای ژنتیکی یا برخی بیماری های خاص مثل ام اس دارند، این ترک های کوچک جوش نمی خورند و به مرورزمان بزرگتر می شوند و گاهی به هم می پیوندند و باعث ایجاد یک شکاف بزرگ در حلقه دیسک می شود.
بنابراین بیماری های دیسک کمر، یک بیماری مکانیکی و فیزیکی است.
که در اثر حرکت ایجاد می شود و علائم آن نیز مکانیکی است. یعنی با حرکت کمر، درد بیشتر خواهد شد.
حال اگر بیمار در این دوران حرکات بیشتری را انجام دهد و یا شعل و کارایی آن زیاد باشد، منجر به درد بیشتر در ناحیه کمر می گردد.
دلیل ابتلا به دیسک کمر در سن کم
آسیب به مهره های کمر علت اصلی دیسک کمر در جوانی است.
در ادامه موارد آسیب به مهره های کمر را عنوان می کنیم.
- زمین خوردن
- پرت شدن از بلندی
- سانحه رانندگی
- نحوه غیرصحیح بلند کردن اشیا
- فشار مداوم روی کمر
- نشستن طولانی با روش غلط
- ضربه ناگهانی به کمر
- آسیب ورزشی با تمرینات اشتباه
بهترین روش برای درمان دیسک کمر چیست؟
درمان دیسک کمر به دو روش جراحی و غیر جراحی انجام پذیر است که پزشک با توجه به شدت درد و وخیم بودن وضعیت بیمار روش درمانی را انتخاب می کند.
درمان غیرجراحی
در بیشتر موارد روش های درمانی غیر جراحی موثر بوده و تنها در موارد شدید نیاز به جراحی است.
از روش های غیر جراحی که پزشکان بیشتر این روش را توصیه میکنند می توان به استراحت و تغییر فعالیت، دارو، فیزیوتراپی وتزریقات اشاره کرد.
پزشکان برای بیمارانی که دچار دیسک کمر شده اند، در ابتدا از درمان هایی نظیر دارو های ضد التهاب ، شکم بند، فیزیوتراپی، گرما درمانی، یخ درمانی را برای این درد توصیه می کنند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی با روش هایی مانند ورزش های تقویتی و کششی، ماساژ و آب درمانی به بهبود قدرت عضلات اطراف ستون فقرات و کاهش فشار روی دیسک کمک می کند.
تمرینات خاصی مانند کشش عضلات همسترینگ و تقویت عضلات شکم می تواند به کاهش علائم کمک کند.
داروها
برای کاهش درد و التهاب از داروهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن استفاده می شود.
در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است داروهای قوی تری مانند کورتیکواستروئیدها یا تزریق داروهای ضد التهابی را تجویز کند.
تزریق اپیدورال
این روش شامل تزریق داروهای کورتیکواستروئیدی و داروهای بی حس کننده در ناحیه اپیدورال (فضای اطراف ستون فقرات) است و به کاهش التهاب و درد کمک می کند.
این روش معمولاً زمانی استفاده می شود که درد بسیار شدید است و به درمان های دیگر پاسخ نمی دهد.
لیزردرمانی
برخی از تکنیک های جدید مانند لیزر درمانی و فرکانس رادیویی نیز برای درمان دیسک کمر استفاده می شود.
این روش ها به ویژه در مراحل اولیه بیماری دیسک کمر و در موارد خاص می تواند موثر باشد.
آب درمانی
بهترین روش درمانی این بیماری، آب درمانی است، زیرا قدم زدن در آب باعث تقویت دیسک های بین ستون فقرات می شود و بدین ترتیب عملکرد آن ها را نیز بهبود می بخشد.
جراحی
همچنین روش جراحی که درصورت اثر نداشتن درمان غیر جراحی و علایم دردناک و سخت پزشک این درمان را تجویز میکند.
روش های جراحی شامل دیسککتومی (برداشتن بخشی از دیسک)، لامینکتومی (برداشتن بخشی از مهره برای کاهش فشار) یا در موارد پیچیده تر، فیوژن مهره ها می باشد.
دیسک کمر در بارداری خطرناک است؟
زنانی که قبل از بارداری دچار دیسک کمر درد بودند، در دوران بارداری به دلیل رشد جنین و فشار به کمر، درد بیشتری در این ناحیه احساس می کنند.
با این حال، تاکنون هیچ تحقیقی ثابت نکرده است که این بیماری در بارداری خطر را برای مادر یا جنین افزایش می دهد.
در ادامه به بیان ارتباط دیسک کمر و بارداری می پردازیم.
فشار بر روی دیسک ستون فقرات
با پیشرفت بارداری و افزایش وزن، فشار روی دیسک های کمر افزایش می یابد.
اگر دیسک کمر وجود داشته باشد، این افزایش فشار می تواند باعث درد و علائم عصبی مانند درد، بی حسی یا گزگز در پاها شود.
تاثیر تغییرات هورمونی بر مفاصل
هورمون های بارداری مانند ریلاکسین باعث شل شدن مفاصل و رباط ها می شود تا بدن برای زایمان آماده شود.
این تغییرات در زنان مبتلا به بیماری دیسک کمر ممکن است باعث افزایش درد و ناراحتی شود.
محدودیت مصرف داروی ضد درد
محدودیت هایی برای استفاده از برخی مسکن ها در دوران بارداری وجود دارد، بنابراین ممکن است کنترل کمردرد در این دوره دشوارتر باشد لذا بهتر است از داروهایی استفاده کنید که توسط پزشک تایید شده است.
نوع زایمان
در برخی موارد، پزشکان برای جلوگیری از فشار بیش از حد به ستون فقرات در هنگام زایمان طبیعی، زایمان سزارین را برای زنان مبتلا به فتق شدید دیسک کمر توصیه می کنند.
البته این تصمیم باید بر اساس شرایط خاص هر فرد توسط پزشک متخصص گرفته شود.
تشخیص دیسک کمر
برای تشخیص صددرصدی بیماری دیسک کمر باید به یک پزشک متخصص ارتوپد مراجعه نمایید.
در واقع وجود پزشکان متخصص در این باره امکان تشخیص درست و نوع دیسک را بسیار راحت کرده اند.
که درمانگاه تخصصی سهامی با داشتن دکتر های متخصص ارتوپد در این زمینه کمک شایانی به تشخیص و درمان بیماری دیسک کمر کرده است.
تشخیص دیسک کمر با بررسی علائم بالینی و سابقه پزشکی بیمار آغاز می شود.
پزشک از بیمار می پرسد که درد کجاست، کی شروع شده و چه عواملی باعث تشدید آن می شود.
معاینه فیزیکی برای ارزیابی واکنش های عصبی، قدرت عضلانی و حرکت ستون فقرات انجام می شود.
اگر شواهد بالینی حاکی از وجود دیسک کمر باشد، پزشک معمولاً آزمایش های تصویربرداری مانند ام آر آی یا سی تی اسکن را برای بررسی دقیق دیسک ها و مهره ها تجویز می کند.
MRI بهترین روش برای تشخیص فتق دیسک و بررسی وضعیت اعصاب است.
در مواردی که مشکوک به آسیب عصبی است، از تست های الکترومیوگرافی (EMG) و آزمایش های هدایت عصبی برای بررسی عملکرد عصبی استفاده می شود.
این آزمایشات به پزشک کمک می کند تا محل دقیق آسیب را شناسایی کرده و درمان مناسب را تجویز کند.
___________________________________________________
راه های ارتباطی با درمانگاه سهامی
کانال آپارات درمانگاه سهامی
کانال نماشا درمانگاه سهامی
آدرس پیج اینستاگرام درمانگاه سهامی
شماره تماس : ٠٩١٧٠٠٤٤٢٦٢ – ۰۷۱۳۶۲۶۹۱۲۲ – ۰۷۱۳۶۲۶۹۱۲۱
_________________________________________________
سایر مقالات
6 دیدگاه