نقص مادرزادی قلب

نقص مادرزادی قلب نوعی اختلال ساختاری در قلب است که از بدو تولد وجود دارد و شایع‌ ترین نوع ناهنجاری مادرزادی محسوب می‌ شود.

این نقص‌ ها می‌ توانند بخش‌ هایی مانند دیواره‌ های قلب، دریچه‌ ها و عروق اصلی متصل به قلب را درگیر کنند و در نهایت باعث اختلال در گردش طبیعی خون شوند.

بسته به نوع نقص، جریان خون ممکن است کند، معکوس، منحرف یا حتی مسدود شود.

علائم نقص مادرزادی قلب

پزشکان برای شناسایی نقص‌های مادرزادی قلب از معاینه فیزیکی، شنیدن صداهای غیرطبیعی قلب، و تست‌های تخصصی مانند اکوکاردیوگرافی یا MRI قلب استفاده می‌کنند.

نواقص شدید معمولاً در دوران بارداری یا بلافاصله پس از تولد تشخیص داده می‌شوند.

از جمله علائم بارز در نوزادان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تنفس سریع و سطحی
• سیانوز (رنگ‌پریدگی آبی پوست، لب‌ها و ناخن‌ها)
• خستگی و ضعف غیرطبیعی
• اختلال در خون‌رسانی مناسب به اندام‌ها

در برخی موارد، نقص‌های خفیف‌تر ممکن است تا دوران کودکی یا حتی بزرگسالی تشخیص داده نشوند.

عملکرد طبیعی قلب

قلب انسان از چهار حفره تشکیل شده است: دو دهلیز در بالا و دو بطن در پایین.

سمت راست قلب خون بدون اکسیژن را به ریه‌ها می‌فرستد و سمت چپ خون اکسیژنه را از ریه‌ها دریافت کرده و به بدن پمپ می‌کند.

هرگونه نقص در ساختار این حفرات یا دریچه‌ها می‌تواند موجب اختلال در این چرخه حیاتی شود.

منشأ ایجاد نقص‌های قلبی

در شش هفته ابتدایی بارداری، قلب و عروق اصلی شروع به شکل‌گیری می‌کنند.

در این مرحله حساس، هرگونه اختلال در فرآیند رشد می‌تواند منجر به بروز نقص شود.

علت دقیق این نواقص مشخص نیست، اما فاکتورهایی مانند عوامل ژنتیکی، برخی داروهای خاص، بیماری‌های مزمن مادر، مصرف سیگار یا الکل و قرار گرفتن در معرض مواد مضر محیطی، در افزایش ریسک ابتلا نقش دارند.

انواع شایع نقص‌های مادرزادی قلب

بعضی از انواع این نقص از بقیه بیشتر مرسوم و شایع هستند.

در ادامه به چند مورد از آنها اشاره می‌کنیم:

• سوراخ در دیواره قلب: مانند نقص دیواره بین بطن‌ها (VSD) یا بین دهلیزها (ASD)، که باعث اختلاط خون اکسیژنه و بدون اکسیژن می‌شود.
• انسداد جریان خون: تنگی دریچه آئورت یا ریوی که فشار زیادی به قلب وارد می‌کند.
• ناهنجاری در رگ‌های خونی: مانند جابه‌جایی رگ‌های بزرگ یا کوارکتاسیون آئورت.
• اختلالات دریچه‌ای: شامل ناهنجاری ابستین یا آترزی دریچه ریوی که مانع عملکرد صحیح دریچه‌ها می‌شود.
• رشد ناقص قلب: مانند سندرم قلب چپ هیپوپلاستیک که سمت چپ قلب به طور کامل رشد نکرده است.
• ترکیب چند نقص: مانند تترالوژی فالوت که شامل چهار نقص هم‌زمان در ساختار قلب است.

عوامل خطرساز برای نقص مادرزادی قلب

عواملی که احتمال بروز این نواقص را افزایش می‌دهند شامل موارد زیر است:

• ابتلا به سرخچه در بارداری
• دیابت کنترل‌نشده
• مصرف داروهای پرخطر مانند تالیدومید، ایزوترتینوئین، مهارکننده‌های ACE
• مصرف الکل و سیگار در دوران بارداری
• سابقه ژنتیکی در خانواده، مانند سندرم داون یا اختلالات کروموزومی

عوارض نقص مادرزادی قلب

این نقص عوارضی را با خود به همراه دارد که عبارتند از :

• نارسایی قلبی احتقانی
• تأخیر در رشد فیزیکی و ذهنی
• آریتمی‌های قلبی
• سیانوز شدید
• افزایش ریسک سکته مغزی
• مشکلات روانی و اجتماعی
• نیاز به مراقبت مادام‌العمر توسط متخصص قلب کودکان

پیشگیری از نقص مادرزادی قلب

با وجود ناشناخته بودن علت دقیق بسیاری از این نقایص، اقداماتی می‌توانند خطر را کاهش دهند:

• واکسیناسیون قبل از بارداری
• کنترل دقیق دیابت و سایر بیماری‌های مزمن
• اجتناب از مصرف الکل، سیگار و داروهای بدون تجویز
• مصرف روزانه مکمل‌های دارای اسید فولیک قبل و حین بارداری

___________________________________________________

راه های ارتباطی با درمانگاه سهامی

کانال آپارات درمانگاه سهامی

کانال نماشا درمانگاه سهامی

آدرس پیج اینستاگرام درمانگاه سهامی

شماره تماس : ٠٩١٧٠٠٤٤٢٦٢ – ۰۷۱۳۶۲۶۹۱۲۲ – ۰۷۱۳۶۲۶۹۱۲۱

_________________________________________________

سایر مقالات

رادیولوژی در شیراز

رژِیم غذایی در شیراز

نقص مادرزادی قلب

سونوگرافی در شیراز