رادیولوژی در شیراز
رادیولوژیست یک پزشک متخصص است که از تصویربرداری پزشکی مانند اشعه ایکس ، MRI ، CT ، سونوگرافی و آنژیوگرافی برای تشخیص و درمان بیماری یا آسیب انسان استفاده می کند.
متخصصان رادیولوژی دانش پیشرفته آناتومی و آسیب شناسی را برای تفسیر یافته های معاینات تصویربرداری پزشکی و تهیه گزارش های تشخیصی کتبی برای کمک به سایر پزشکان و متخصصان بهداشت به کار می گیرند.
رادیولوژیست ها به عنوان بخشی از یک تیم بالینی برای کمک به سایر پزشکان و متخصصان بهداشت در انتخاب آزمایشات تصویربرداری مناسب برای بیماران خود ، که تعادل منافع را در برابر خطرات، با تمرکز ویژه بر جلوگیری از قرار گرفتن در معرض اشعه یونیزه غیر ضروری ، کمک می کنند.
معمولاً از رادیولوژیست ها خواسته می شود تا روش های هدایت تصویر مانند بیوپسی، تخلیه و تزریقات هدفمند را انجام دهند تا تشخیص و درمان بیماران به طور مستقیم انجام شود.
زیرمجموعه ای از رادیولوژیست ها نیز روش های پیشرفته تری را با هدایت تصویر از جمله استنت گذاری عروق و کویل آنوریسم انجام می دهند.
رادیولوژی چیست ؟
یکی از روش های مطمئن و کاربردی که برای تشخیص و درمان بیماری های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد، رادیولوژی می باشد.
به طور کلی رادیولوژی در شمار روش های درمانی غیرتهاجمی قرار گرفته و با استفاده از اشعه ایکس اقدام به عکس برداری از نواحی مختلف بدن می نماید.
متخصصان برای تشخیص عوارضی مانند انواع سرطان از فرآیند رادیولوژی استفاده می کنند.
توجه داشته باشید که شروع درمان با فرآیند رادیولوژی دقت را بالاتر برده و متخصصان را به نتیجه مطلوب نزدیکتر می گرداند.
بسیاری از افراد فکر می کنند که دستگاه رادیولوژی فقط برای عکسبرداری با اشعه ایکس استفاده می شود، اما باید بدانید که رادیولوژی تنها به اشعه ایکس محدود نمی شود، بلکه روش هایی مانند ام آر آی، پزشکی هسته ای و سونوگرافی از طریق دستگاه رادیولوژی انجام می پذیرد.
امروزه بسیاری از متخصصان و پزشکان سعی دارند تا برای بررسی دقیق تر اندام های داخلی، فرد را به مراکز رادیولوژی ارجاع داده تا بتوانند عکس های مخصوص را از اندام های داخلی دریافت نمایید.
به طور کلی رادیولوژی نوعی تصویربرداری به شمار می آید و یکی از شاخه های پرطرفدار رشته پزشکی خواهد بود که برای تشخیص و درمان بیماری های مختلف بسیار کاربردی و ضروری می باشد.
با وجود فرایند رادیولوژی متخصصان می توانند تصاویر دقیق و واضح را از اندام های داخلی بدن مشاهده کرده و می توانند عوارض و آسیب های پیش آمده را به راحتی تشخیص دهند.
در روند رادیولوژی از هیچ گونه اشعه مضر استفاده نمی شود و در این نوع تصویر برداری فقط از اشعه یونی استفاده می کنند.
برای انجام فرآیند رادیولوژی متخصصان و پزشکان پس از آنکه آموزش کامل را در این زمینه کسب کردند، از دستگاه ها و تجهیزات مخصوص استفاده می کنند تا بتوانند به واسطه طیف وسیعی از تکنیک ها تصاویر دقیق و کاربردی از اندام های داخلی بدن در اختیار متخصصان مربوطه قرار دهند.
انواع رادیولوژیست
به طور گسترده، رادیولوژیست ها ممکن است در گروه های “تشخیصی” یا “مداخله ای” قرار بگیرند ، اگرچه گروه ها با همپوشانی زیادی جدا نیستند.
- رادیولوژیست های تشخیصی
- رادیولوژیست عمومی
- متخصص مغز و اعصاب
- متخصص مغز و اعصاب کودکان
- رادیولوژیست سر و گردن
- رادیولوژیست اسکلتی – عضلانی
- رادیولوژیست قفسه سینه
- رادیولوژیست قلب
- رادیولوژیست تنفسی
- رادیولوژیست شکمی
- رادیولوژیست دستگاه گوارش
- رادیولوژیست ادراری تناسلی
- رادیولوژیست کودکان
- رادیولوژیست پستان
- رادیولوژیست پزشکی قانونی
- رادیولوژیست اورژانس / تروما
- رادیولوژیست انکولوژی
- رادیولوژیست های مداخله ای (IR)
- رادیولوژیست مداخله ای عروقی
- رادیولوژیست مداخله ای غیر عروقی
- رادیولوژیست عصبی مداخله ای (NIR)
- رادیولوژیست های دامپزشکی
- رادیولوژیست های دندانپزشکی
رادیولوژی کمر
یکی ازقسمت های مهمی که از رادیولوژی برای آن استفاده میشود، رادیولوژی کمر می باشد.
به طور معمول برای تشخیص انواع ناهنجاریهای کمر و ستون فقرات، شکستگی مهره کمر و بیرونزدگی مهرههای کمر و مشکلات نخاع از سی تی اسکن یا ام آر ای استفاده میشود.
اسکن به دست آمده میتواند اطلاعات کاملی را از مهرههای کمر، استخوان ها و نخاع را ارائه دهد.
تمامی بافتها در این تصویرنشان داده میشوند تا پزشک بتواند هر نوع آسیب، بیماری، شکستگی و ناهنجاری را شناسایی کند.
این نوع اسکن برای تشخیص هر نوع درد کمر یا گردن درد، آرتریت، دررفتگی یا لغزش مهرهها، دیسکهای کمر، تومورها و ناهنجاری های انحنای ستون فقرات استفاده می شود.
رادیولوژی ریه
به رادیولوژی ریه ها ، تصویر یا اسکن قفسه سینه نیز گفته میشود.
رادیولوژی ریهها یا قفسه سینه به جهت ارزیابی ریهها، قلب و دیواره قفسه سینه مورد استفاده قرار گرفته و میتواند به تشخیص تنگی نفس، سرفههای مزمن و مداوم، تب، درد قفسه سینه، شکستگی دنده یا هر نوع آسیب در این ناحیه کمک کند.
این تصویربرداری همچنین میتواند به پزشک کمک کند تا تشخیص دهد درمان تا به چه سطحی رسیده .
برای بررسی شرایط ریهها بعد از جراحی نیز این نوع رادیولوژی استفاده می شود.
رادیولوژی استخوان
رادیولوژی یا رادیوگرافی استخوانها یا تصویر اشعه ایکس استخوان ها آزمایشی تصویربرداری است که با هدف بررسی استخوان ها، تشخیص تومورهای استخوانی بدخیم در زانو، پوکی استخوان و غیره انجام میشود.
همچنین برای تشخیص شکستگی استخوان یا دررفتگی استخوانها و مفاصل، تشخیص روند جوش خوردن و بهبود استخوان ها و همچنین برای کمک به جراح ارتوپد در حین انجام جراحی های استخوان، رادیولوژی استخوان انجام میشود.
رادیولوژی دندان
رادیولوژی تشخیصی اشعه ایکس برای دندان ها نیز انجام میشود و کاربرد آن تشخیص بیماریهایی است که روی دندان ها و استخوان های فک و صورت اثر دارد،زیرا زمانی که دندانپزشک به دهان بیمار نگاه میکند داخل این ساختارها دیده نمی شود.
عکس دندان اطلاعات مهمی در مورد ساختار دندانها و وضعیت آنها ارائه میدهد که به دندانپزشک برای برنامهریزی بهترین گزینه درمانی دندانها کمک میکند. برای تشخیص تعداد دندانهای آسیبدیده ، اندازه و موقعیت قرارگیری آنها در دهان نیز رادیولوژی دندان انجام میشود.
رادیولوژی برای کودکان
اسکن اشعه ایکس یا سایر تکنیکهای رادیولوژی مانند سونوگرافی یا ام آر آی بخش بسیار مهمی از تشخیص سلامتی یا شناسایی بیماری در کودکان است.
برای مثال ممکن است برای تشخیص شکستگی استخوان در کودکان یا مشکلات گوارشی در آنها کاربرد داشته باشد.
در خصوص جراحیهای موردنیاز برای کودکان نیز انواع مختلف رادیولوژی تشخیصی میتواند به پزشک برای ارائه بهترین درمان کمک کند.
تصویربرداری ایکس ری با کمترین دوز امواج رایجترین فرم رادیولوژی است که برای کودکان مورد استفاده قرار میگیرد .
رادیولوژی برای عمل بینی
در جراحیهای بینی نیز تصاویر رادیولوژی کاربرد مهمی دارند.
این تصاویر به پزشک کمک میکنند تا بهترین گزینه جراحی را برای بیماران استفاده کنند. با کمک عکس رادیولوژی بینی جراح تشخیص میدهد که دقیقاً مشکلات داخلی بینی بیمار چیست و چطور میتواند با رفع ناهنجاریها و بخشهای نامتقارن بینی، بهترین فرم بینی را ایجاد کند.
رادیولوژی برای فک و صورت
رادیولوژی میتواند برای فک و صورت و دهان هم استفاده شود که در آن اطلاعات مفیدی از انواع بیماریهای دهان و دندان، شرایط و موقعیت فک، اختلالات فک و دهان و سایر موارد ارائه میشود.
انواع مختلفی از تکنیکهای رادیولوژی ممکن است برای تصویربرداری فک و صورت استفاده شوند.
بهترین اسکن برای فک و صورت، سی تی Cone beam است.
سی تی با پرتو مخروطی تصاویر دقیقی از استخوان ارائه میدهد و برای ارزیابی بیماریهای فک، دندان، ساختارهای استخوانی صورت، حفره بینی و سینوسها انجام میشود.
دسته بندی رادیولوژی
رادیولوژی تشخیصی
رادیولوژیست های تشخیصی از روش های مختلف تصویربرداری برای دیدن داخل بدن و ارزیابی یا تشخیص وضعیت بیمار استفاده می کنند.
رادیولوژیست شما با انتخاب یک معاینه مناسب و هدایت تکنسین های رادیولوژی (کسانی که این تجهیزات را انجام می دهند) در انجام صحیح امتحانات با کیفیت، نقش مهمی در سلامتی شما ایفا می کند.
آنها تصاویر حاصل را تفسیر و گزارش می کنند ، درمان را توصیه می کنند و فقط در صورت لزوم ، آزمایشات اضافی را انجام می دهند.
رادیولوژیست های تشخیصی، از طریق کارهای بالینی گسترده و تحقیقات مرتبط ، همچنین ممکن است در این فوق تخصص های رادیولوژی تخصص داشته باشند:
- تصویربرداری از پستان (ماموگرافی)
- رادیولوژی قلب و عروق (قلب و سیستم گردش خون)
- رادیولوژی قفسه سینه (قلب و ریه ها)
- رادیولوژی اضطراری
- رادیولوژی دستگاه گوارش (معده، روده و شکم)
- رادیولوژی ادراری تناسلی (سیستم های تولید مثل و ادرار)
- رادیولوژی سر و گردن
- رادیولوژی اسکلتی عضلانی (عضلات و اسکلت)
- نورورادیولوژی (مغز و سیستم عصبی ؛ سر ، گردن و ستون فقرات)
- رادیولوژی کودکان (تصویربرداری از کودکان)
انواع رادیولوژی تشخیصی
همه موارد زی، زیرمجموعهای از رادیولوژی تشخیصی هستند.
-
- سونوگرافی
- فلوروسکوپی
- ماموگرافی
- ام آر آی و ام آر اِی (MRI & MRA)
- توموگرافی رایانهای (CT) یا سی تی اسکن
- اسکن پزشکی هستهای در آزمایشهای اسکن استخوان، تیروئید، تست ورزش
- پت اسکن (PET scan) یا برشنگاری با گسیل پوزیترون
- پانورکس و سفالومتری (OPG)
رادیولوژی مداخله ای
گونهای از تصویربرداری پزشکی است که در حین عمل جراحی و به عنوان راهکار پشتیبان برای اطمینان از صحیح بودن روند عمل مورد استفاده قرار میگیرد.
این تصویربرداری ها زمانی کاربرد دارند که پزشک به فرایند مداخلهای در برنامه درمان بیمار اقدام و کاتتر و تجهیزات وارد بدن بیمار کرده است و برای مشاهده وضعیت موجود، به یک سیستم تصویربرداری همزمان نیاز دارد.
این روش های درمانی برای شرایطی مانند بیماری های قلبی ، سکته مغزی ، سرطان و فیبروم رحم است که در مقایسه با جراحی سنتی ، خطر ، درد و زمان بهبودی کمتری را ارائه می دهد.
رادیولوژی مداخلهای بیشتر در جراحیهایی به کار میرود که نیازمند برشهای کوچک است یا در جراحیهای بهاصلاح کمترتهاجمی مورد استفاده قرار میگیرد.
رایج ترین موارد استفاده از رادیولوژی اینترونشنال یا مداخلهای عبارتند از:
- آنژیوگرافی
- امبولیزاسیون کنترل خونریزی
- درمانهای سرطان
- درمان تومور با امواج رادیویی، انجماد یا مایکروویو
- ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی
- بیوپسی با سوزن از اندامهای مختلف
- بیوپسی پستان به کمک تکنیکهای سونوگرافی و استریوتاکتیک
- امبولیزاسیون شریان رحمی
- جایگذاری لوله تغذیه
- جایگذاری کاتتر وریدی
آیا رادیولوژی روشی درمانی به شمار می آید؟
همواره باید بدانید که رادیولوژی یکی از روش های جایگزین برای انواع جراحی هایی است که می توانند آسیب های زیادی مانند جراحت را برای افراد به همراه داشته باشند.
معمولا از رادیولوژی برای از بین بردن انسداد عروق خونی استفاده می کنند.
همچنین لخته های خونی که ممکن است در نواحی مختلف بدن قرار بگیرند با رادیولوژی قابل درمان بوده و به راحتی آنها را برطرف می کنند.
توجه داشته باشید که هرگونه ضعف در قسمت های مختلف رگ ها می تواند باعث پارگی و نهایتا خونریزی داخلی شود که با استفاده از فرآیند رادیولوژی می توان آسیب های پیش آمده را نیز ترمیم نمود.
متخصصان برای درمان کمر درد های مزمن، رادیولوژی را تجویز می کنند زیرا این عمل می تواند تا حد بسیار زیادی کاهش دهنده التهابات باشد.
از رادیولوژی برای عکسبرداری از نقاط حساس بدن استفاده می کنند تا بتوانند هر گونه بافت های سرطانی را با ابعاد و اندازه های مختلف شناسایی نمایند.
مزایای رادیولوژی
از جمله مزیتهای رادیولوژی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
نیاز به جراحیهای تهاجمی برای تشخیص بیماری را برطرف کند.
تعیین می کند که آیا بیمار به جراحی نیاز دارد یا خیر.
به تشخیص و بهتر شرایط بدن کمک میکند.
هدایت و مدیریت بیماریهایی مانند بیماریهای قلبی و سکته استفاده کرد.
در غربالگری به بیماریهایی مانند سرطان پستان کاربرد دارد.
با تشخیص زود خطر مرگ بیماران را کاهش دهد.
معایب رادیولوژی
رادیولوژی یکی از بهترین روش ها برای تشخیص و درمان بیماری های مختلف خواهد بود. اما باید بدانید رادیولوژی می تواند آسیب هایی را برای شما به همراه داشته باشد.
به طور کلی افرادی که در مراکز رادیولوژی فعالیت می کنند ممکن است در مواجهه طولانی مدت با اشعه ایکس آسیب های مختلفی مانند انواع سرطان را بیش از دیگرافراد تجربه نمایند.
البته متخصصان استفاده از روش رادیولوژی را برای کودکان و زنان باردار ممنوع اعلام کرده و تا حد زیادی سعی دارند این اقدامات را در چنین زمان های خاصی انجام ندهند.
کاربرد اصلی رادیولوژی
متخصصان می توانند با استفاده از فرآیند رادیولوژی آسیب های مختلف را به راحتی تشخیص دهند.
به عنوان مثال آسیب هایی که باعث بروز درد در ناحیه کمر می شوند و همچنین هرگونه آسیب و انحراف ستون فقرات با فرآیند رادیولوژی قابل مشاهده و تشخیص خواهد بود.
لغزش مهره های کمر، آرتروز و هرگونه انحراف ستون فقرات تنها با استفاده از فرآیند رادیولوژی قابل شناسایی می باشد.
با استفاده از فرآیند رادیولوژی متخصصان می توانند اقدامات لازم برای عکسبرداری مری، معده و کلیه را نیز انجام دهند.
عکس های رنگی می توانند هرگونه شکستگی را به طور واضح به متخصصان نشان دهند.
انکولوژیست های پرتوی
این رادیولوژیست های بسیار آموزش دیده پزشکانی هستند که برنامه درمانی هر بیمار سرطانی را تجویز و نظارت می کنند.
آنها از پرتودرمانی برای درمان سرطان استفاده می کنند و پیشرفت بیمار را کنترل می کنند و درمان را طوری تنظیم می کنند که از مراقبت های كیفیت مناسب بیماران اطمینان حاصل كنند.
انکولوژیست های پرتوی آموزش های گسترده ای در زمینه پزشکی سرطان ، استفاده ایمن از اشعه برای درمان بیماری و مدیریت هرگونه عوارض جانبی ناشی از پرتودرمانی می بینند.
کاربرد رادیولوژی
همان طور که می دانید فرایند رادیولوژی نوعی عکس برداری از قسمت های مختلف بدن می باشد که با تشخیص و تجویز پزشکان فرد موظف است این عکسبرداری را انجام دهد، تا بتواند آسیب پیش آمده را هرچه سریع تر مطلع شود.
در برخی مواقع متخصصان نمی تواند تشخیص دقیقی در مورد آسیب ها و درد های پیش آمده اعمال نمایند و به همین دلیل از فرد می خواهند که طی یک روش کم عارضه و کم خطر مانند رادیولوژی، عکسبرداری از ناحیه مورد نظر را انجام دهند که البته بر تشخیص پزشک تاثیر بسیار زیادی خواهد داشت.
اما نکته مهم آن است که فرآیند رادیولوژی معمولاً با استفاده از اشعه انجام می شود، اما این اشعه های کاملاً بیخطر هستند مگر آن که شخص در وضعیت خاصی قرار بگیرد.
به عنوان مثال بانوانی که در دوران بارداری هستند هرگز نباید از رادیولوژی استفاده کنند مگر در موارد حاد و با تشخیص پزشک فرد بتواند تحت شرایطی کامل ایمن عکسبرداری از طریق رادیولوژی را انجام دهد.
همچنین باید بدانید که برخی از آسیب های استخوانی و مفصلی با معاینه و چکاپ های جسمانی قابل درک نبود و ممکن است متخصص دقیقاً متوجه آسیب پیش آمده نشود، به همین دلیل فرد باید به مراکز رادیولوژی مراجعه کرده و با یک عکس برداری دقیق آسیب پیش آمده را نمایان کند.
هنگام انجام فرآیند رادیولوژی هرگز نباید اشیای فلزی با خود به همراه داشته باشید و هر گونه زیورآلات و حتی گلسر را باید از خود جدا کرده و با پوشش مخصوصی که مراکز رادیولوژی به شما ارائه می دهند برای عکسبرداری آماده شوید.
همواره باید بدانید که در مواجهه دائمی با این اشعه ها ممکن است در معرض آسیب ها و بیماری های خطرناکی مانند سرطان قرار بگیرید، به همین دلیل است که کارکنانی که در این مراکز فعالیت دارند همواره از پوشش های مخصوص استفاده کرده تا بتوانند از سلامت خود محافظت نمایند.
نکته دیگری که در مورد رادیولوژی باید بدانید این است که این نوع عکس برداری برای همه قسمت های بدن مورد استفاده قرار می گیرد و هرگونه آسیبی که استخوان ها و اندام های اسکلتی دارند در این تصویر برداری کاملا مشخص و نمایان خواهد بود.
به عنوان مثال شما می توانید از بالاترین قسمت بدن یعنی جمجمه تا پایین ترین قسمت یعنی انگشتان پا به واسطه عکسبرداری رادیولوژی هرگونه آسیب در اندام های اسکلتی و استخوان ها را مشاهده نمایید.
به همین دلیل است که متخصصان برای بررسی آسیب های استخوانی و اسکلتی ابتدا به فرد توصیه می کنند که حتماً تصاویری از وضعیت جسمانی خود از طریق رادیولوژی دریافت کرده و سپس برای تشخیص عارضه به پزشک مراجعه کنند.
مراقبت بعد از رادیولوژی
بیشتر روش های رادیولوژی به مراقبت های خاصی نیاز ندارند و معمولا بیماران به راحتی به شرایط نرمال بازمیگردند.
اما در کل نیاز به یک سری مراقبت ها دارد ، برای مثال اگجر از ماده بیهوشی در زمان انجام تست استفاده شده باید بیمار تا برطرف شدن اثر ماده بیهوشی تحت نظر پزشکان باشد .
در روشهای رادیولوژی، بسته به ناحیه درمانی توصیههای مختلفی به بیماران ارائه میشود که رعایتشان بسیار ضروری است.
تفاوت تصویر برداری رادیولوژی با سونوگرافی
استفاده از انواع روش های تصویر برداری به طور چشمگیری امروزه در حال افزایش است.
پزشکان و متخصصان برای یافتن گزینه راه های درمان بهتر، وتشخیص به موقع و سریعتر بیماری ها و سایر مشکلات مربوط به سلامت، از انواع روش های تصویر برداری استفاده می کنند.
دو مورد از انواع روش های تصویر برداری که به طور متداول و زیاد مورد استفاده پزشکان قرار می گیرد، روش های تصویر برداری رادیولوژی و سونوگرافی می باشند.
به همین دلیل ممکن است که برای بیماران این سوال پیش بیاید که تفاوت بین تصویر برداری رادیولوژی با تصویر برداری از طریق سونوگرافی در چیست؟
و یا اینکه دستگاه سونوگرافی برای تشخیص بیماری ها، گزینه بهتری و دقیق تری است یا دستگاه رادیولوژی؟
روش های تصویر برداری رادیولوژی و سونوگرافی در موارد مختلفی با یکدیگر تفاوتهایی دارند.
یکی از اصلی ترین و شاخص ترین این تفاوت ها در این دو روش تصویر برداری رادیولوژی و تصویر برداری سونوگرافی، استفاده از اشعه و امواج مختلفی که دو دستگاه با ان کار می کنند است.
در تصویر برداری با دستگاه رادیولوژی برای تصویر گرفتن از بدن بیمار، از اشعه ایکس (X-Ray) یا همان استفاده می شود.
البته در مواردی نیز برای انجام رادیولوژی و تصویر برداری بدن بیمار، از مواد رادیو اکتیو( تشخیص پزشک، شرایط جسمانی بیمار، قسمتی از بدن او که قرار است تصویربرداری شود و بسیاری دیگری از دلایل،) نیز باید استفاده کرد.
اما به دلیل اینکه اکثر تصویربرداری های روش رادیولوژی به وسیله اشعه ایکس انجام می شود، اغلب افراد شیوه انجام رادیولوژی را تنها با استفاده از اشعه ایکس ممکن می دانند.
اما در روش تصویر برداری به وسیله سونوگرافی، به جای استفاده از امواج اشعه ایکس، از امواج صوتی استفاده می شود.
امواجی که در این نوع از تصویربرداری سونوگرافی مورد استفاده قرار می گیرند، امواج اولتراسوند نیز نامیده می شوند.
این امواج اولتراسوند توسط دستگاه سونوگرافی ایجاد می شوند و منجر به تشکیل تصویراز اندام مورد نظر بیمار می شود.
___________________________________________________
راه های ارتباطی با درمانگاه سهامی
کانال آپارات درمانگاه سهامی
کانال نماشا درمانگاه سهامی
آدرس پیج اینستاگرام درمانگاه سهامی
شماره تماس : ٠٩١٧٠٠٤٤٢٦٢ – ۰۷۱۳۶۲۶۹۱۲۲ – ۰۷۱۳۶۲۶۹۱۲۱
_________________________________________________
سایر مقالات
رادیولوژی در شیراز
12 دیدگاه